Opis

Spis treści

Wstęp 9
Rozdział 1. Zanim Kamień zbudowano (Marian Rębkowski) 11
1.1. Środowisko naturalne i jego przemiany 12
1.2. Osadnictwo pradziejowe 15
Rozdział 2. Kamień we wczesnym średniowieczu (Marian Rębkowski) 25
2.1. Źródła do poznania najdawniejszej przeszłości Kamienia 25
2.2. Powstanie Kamienia 28
2.3. Okres świetności 45
2.3.1. Siedziba książąt pomorskich 45
2.3.2. Centrum religijne Pomorza 54
2.3.3. Miasto książęce 67
Rozdział 3. Kamień Pomorski w średniowieczu (1274–ok. 1523) (Rafał Simiński) 75
3.1. Przestrzeń miejska 75
3.2. Zaludnienie, społeczeństwo miasta 84
3.2.1. Ludność miasta i jej pochodzenie 84
3.2.2. Struktura społeczna 95
3.3. Ustrój, władze miejskie 97
3.3.1. Przywileje miasta 97
3.3.2. Okoliczności wydania dokumentu lokacyjnego i jego treść 102
3.3.3. Władze miasta 109
3.4. Kościół i opieka nad ubogimi 131
3.5. Klasztor dominikanów 144
3.5.1. Początki funkcjonowania klasztoru 144
3.5.2. Podstawy ekonomiczne 146
3.5.3. Funkcjonowanie klasztoru w strukturach zakonu i skład osobowy konwentu 155
3.6. Gospodarka 165
3.6.1. Rolnictwo i rybołówstwo 165
3.6.2. Rzemiosło 174
3.6.3. Handel 180
3.7. Aspekty średniowiecznej codzienności 183
3.7.1. Znaczenie polityczne miasta 183
3.7.2. Mieszczanie wobec wizyt w mieście biskupów i książąt 187
3.7.3. Spory i klęski żywiołowe 189
Rozdział 4. Kamień Pomorski w czasach nowożytnych (ok. 1523–1806) (Radosław Gaziński) 197
4.1. Czasy książęce (ok. 1523–1637/1648) 197
4.1.1. Przestrzeń miejska 197
4.1.2. Zaludnienie, społeczeństwo miasta 200
4.1.2.1. Ludność miasta 200
4.1.2.2. Struktura społeczna 202
4.1.3. Ustrój, władze miejskie, finanse 203
4.1.4. Kościół (Radosław Pawlik) 206
4.1.5. Opieka nad ubogimi, szpitale, zdrowie 220
4.1.6. Gospodarka 222
4.1.6.1. Rolnictwo i rybołówstwo 222
4.1.6.2. Rzemiosło 225
4.1.6.3. Handel 230
4.1.7. Życie codzienne i wydarzenia niezwykłe 235
4.1.8. Wojna trzydziestoletnia 240
4.2. Pod zarządem Szwecji (1648/1653–1676/1679) 249
4.2.1. Przestrzeń miejska 249
4.2.2. Sytuacja ekonomiczna i demograficzna 251
4.2.3. Ustrój, władze miejskie, finanse 252
4.2.4. Próby reformy życia gospodarczego 254
4.3. W państwie brandenbursko-pruskim (1676/1679–1805) 255
4.3.1. Okoliczności przejęcia miasta przez Brandenburgię 255
4.3.2. Przestrzeń miejska 259
4.3.3. Zaludnienie, społeczeństwo miasta 264
4.3.3.1. Ludność miasta 264
4.3.3.2. Struktura społeczna 266
4.3.4. Ustrój, władze miejskie, finanse, administracja państwowa 267
4.3.5. Kościół (Radosław Pawlik) 279
4.3.6. Opieka nad ubogimi, szpitale, zdrowie 287
4.3.7. Gospodarka 292
4.3.7.1. Rolnictwo i rybołówstwo 292
4.3.7.2. Rzemiosło 295
4.3.7.3. Handel 299
4.3.8. Szkoła miejska 306
4.3.9. Życie codzienne i wydarzenia niezwykłe 308
Rozdział 5. Kamień Pomorski w czasach najnowszych (1808–1945) (Paweł Gut) 315
5.1. Przestrzeń miejska 315
5.2. Społeczeństwo 338
5.2.1. Demografia 338
5.2.2. Struktury społeczne 341
5.3. Ustrój 344
5.3.1. Administracja miejska i finanse 344
5.3.2. Administracja powiatowa, sądowa i inne instytucje publiczne 370
5.4. Kościół 376
5.5. Gospodarka 384
5.5.1. Rolnictwo, rybołówstwo, leśnictwo, łowiectwo 384
5.5.2. Rzemiosło 389
5.5.3. Przemysł 396
5.5.4. Handel 400
5.5.5. Komunikacja i transport 406
5.5.5.1. Komunikacja i transport lądowy 406
5.5.5.2. Komunikacja i transport wodny 410
5.6. Oświata 417
5.6.1. Szkolnictwo powszechne 417
5.6.2. Szkolnictwo zawodowe 425
5.6.3. Seminarium nauczycielskie 427
5.7. Opieka społeczna, zdrowie 431
5.8. Uzdrowisko 439
5.9. Kultura, sport, turystyka 441
5.10. Barwy codzienności 447
5.10.1. Działalność społeczna i polityczna 447
5.10.2. Życie codzienne 455
5.11. Lata II wojny światowej i zdobycie miasta przez Armię Czerwoną 5 marca 1945 roku 460
Rozdział 6. Kapituła, osiedle katedralne i wik kapitulny (1175/1176–1810) (Radosław Pawlik) 463
6.1. Przestrzeń 463
6.1.1. Osiedle katedralne 463
6.1.2. Wik kapitulny 491
6.2. Ludność 496
6.2.1. Mieszkańcy osiedla katedralnego 496
6.2.2. Ludność wiku kapitulnego 499
6.3. Ustrój, organizacja wewnętrzna i funkcje kapituły 502
6.3.1. Fundacja kapituły 502
6.3.2. Statuty 503
6.3.3. Struktura wewnętrzna 506
6.3.3.1. Droga do kapituły 506
6.3.3.2. Prebendy. Liczba i typy 510
6.3.3.3. Godności kapitulne – prałatury 513
6.3.3.4. Urzędnicy kapituły 517
6.3.4. Rezydencja 520
6.3.5. Posiedzenia kapituły 522
6.3.6. Funkcje kapituły 524
6.3.6.1. Służba Boża w katedrze 524
6.3.6.1.1. Okres przedreformacyjny 524
6.3.6.1.2. Od reformacji do kasacji kapituły 526
6.3.6.2. Udział w zarządzie diecezją 531
6.4. Opieka nad ubogimi 539
6.4.1. Pomoc biednym 539
6.4.2. Przytułek św. Jana 540
6.4.3. Fundacja dla panien szlacheckich 543
6.5. Szkoła katedralna 547
6.5.1. Okres przedreformacyjny 547
6.5.2. Od reformacji do kasacji kapituły 550
6.6. Gospodarka 559
6.6.1. Rolnictwo 559
6.6.2. Rzemiosło 564
6.6.3. Handel 567
6.7. Wybrane aspekty życia codziennego 568
Bibliografia 577
Spis ilustracji 601
Autorzy 607