Opis

Bitwa pod Lutynią stoczona 5 grudnia 1757 r. należy do najgłośniejszych w dziejach Śląska, a jako epizod wojny siedmioletniej, pierwszego w przeszłości konfliktu o charakterze globalnym, wpisała się również na karty historii powszechnej. Pogrom armii cesarskiej przyczynił się do przydania Fryderykowi II tytułu Wielkiego w tradycji królestwa Prus, później też zjednoczonych pod ich przewodem Niemiec, a jednocześnie zapewnił mu trwałe miejsce w światowym panteonie wielkich wodzów i mistrzów sztuki wojennej. Po niespełna dwóch stuleciach tradycja upamiętniająca pruską wiktorią sama stała się nurtem przebrzmiałej przeszłości, tracąc nieodwracalnie dotychczasową racją społecznego bytu. Dwieście pięćdziesiąta rocznica lutyńskiej batalii stała się okazją do podjęcia refleksji nie tylko nad nią jako wydarzeniem, ale także nad fenomenem jego obecności w świadomości i kulturze dawnych pokoleń. Te dwa aspekty namysłu nad przeszłością zogniskowały uwagę uczestników konferencji pt. Bitwa pod Lutynią (1757). Historia i tradycja zorganizowanej w dniach 5 i 6 grudnia 2007 r. przez Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Muzeum Regionalne w Środzie Śląskiej. Plon tych obrad zawiera niniejsza publikacja.
                                                                                                                                                                              Z wprowadzenia

SPIS TREŚCI:

Wprowadzenie (R. Żerelik, S. Rosik, G. Borowski)

I. Bitwa: wydarzenie, ludzie, sztuka wojenna

Robert KISIEL, Przebieg bitwy pod Lutynią.
Rościsław ŻERELIK, Skutki bitwy pod Lutynią dla ziemi Średzkiej.
Marek CETWIŃSKI, „Nikczemnie sprzedane psy”: historia sztuki wojennej czy antropologia historyczna? Rozważania na marginesie rocznicy bitwy pod Leuthen.
Jerzy MAROŃ, Bitwa pod Lutynią w oczach pisarzy wojskowych.
Adrien QUERÉT-PODESTA, Bitwa pod Lutynią w historiografii francuskiej.

II. Czasy Fryderyka II w kulturze materialnej: relikty i wyobrażenia

Lech MAREK, Osiemnastowieczna szpada ze Środy Śląskiej.
Paweł DUMA, Podstawowe umundurowanie, wyposażenie i uzbrojenie żołnierza piechoty pruskiej w latach 1740-1763.
Rainer SACHS, Figury cynowe a wojny śląskie.

III. W kręgu tradycji i ideologii

Andrzej NIEUWAŻNY, Uczeń czarnoksiężnika? Napoleon i Fryderyk Wielki.
Jacek DĘBICKI, Bitwa Lutyńska i jej pozamilitarne aspekty w pruskim piśmiennictwie następnych stu lat.
Tomasz GŁOWIŃSKI, Bitwa pod Lutynią w propagandzie nazistowskiej na Dolnym Śląsku w latach 1933-1945.
Przemysław WISZEWSKI, Wielki Fryderyk w małych historiach. Esej na marginesie powojennej historiografii miast śląskich.

IV. O nowy kształt pamięci

Stanisław ROSIK, „Piana na gumowym torcie…”. Wokół obchodów 250. rocznicy bitwy w Lutyni (wrzesień-grudzień 2007). Problem kształtowania pamięci.
Wojciech MROZOWICZ, Niechciana rocznica? Głos w dyskusji.
Zbigniew ALEKSY, Grzegorz BOROWSKI, Bitwa pod Lutynią na dawnych planach. Wystawa w Muzeum Regionalnym w Środzie Śląskiej (5 grudnia 2007 – 1 czerwca 2008).

Indeks osób
Indeks nazw geograficznych
Zusammenfassung